Co to jest defibrylacja?

Defibrylacja to procedura medyczna polegająca na dostarczeniu kontrolowanego impulsu elektrycznego do serca pacjenta w celu przywrócenia prawidłowego rytmu jego pracy za pomocą defibrylatora. To postępowanie jest stosowane głównie w przypadkach nagłego zatrzymanie akcji serca (NZK), gdy serce przestaje regularnie kurczyć się i przepompowywać krew.

Podczas defibrylacji elektryczny impuls jest dostarczany do serca przez elektrody umieszczone na klatce piersiowej pacjenta. Ten impuls ma na celu depolaryzację komór serca i pozwala na resetowanie rytmu pracy serca. Jeśli defibrylacja jest udana, serce może wrócić do regularnej pracy, co pozwala na krążenie krwi i dostarczenie tlenu do narządów, co jest kluczowe dla życia pacjenta.

Warto zaznaczyć, że defibrylacja jest jednym z kluczowych elementów udzielania pierwszej pomocy w przypadku NZK. Szybka defibrylacja to zwiększenie szans na przeżycie pacjenta w przypadku NZK lub innych groźnych dla życia zaburzeń rytmu serca.

Co to jest defibrylator?

serce, baza wiedzy o sercu, niewydolność serca, ablacja serca, zawał serca, informacje o sercu, defibrylacja, próba wysiłkowa

Defibrylator AED LIfePak firmy MedTronic

Defibrylator to urządzenie medyczne służące do udzielania pomocy osobom z niewydolnością krążenia, szczególnie w przypadku nagłego zatrzymania akcji serca. Głównym celem defibrylatora jest przywrócenie prawidłowego rytmu pracy serca poprzez dostarczenie kontrolowanego impulsu elektrycznego do mięśnia sercowego.

Istnieją różne rodzaje defibrylatorów, ale główne kategorie to:

1. Defibrylator zewnętrzny automatyczny (AED): To rodzaj defibrylatora, który jest często dostępny w miejscach publicznych, takich jak lotniska, centra handlowe, czy budynki użyteczności publicznej. AED jest zautomatyzowany, co oznacza, że może być obsługiwany przez osoby bez specjalistycznego szkolenia. Urządzenie ocenia rytm pracy serca pacjenta i jeśli wykryje nieregularności związane z migotaniem komór lub migotaniem przedsionków, dostarcza impuls elektryczny w celu przywrócenia normalnego rytmu.

2. Defibrylator wewnętrzny (ICD): Jest to implantowany defibrylator, który jest wszczepiany chirurgicznie pacjentom z wysokim ryzykiem wystąpienia nagłego zatrzymania akcji serca. ICD jest małym urządzeniem wszczepianym pod skórę w okolicy klatki piersiowej i monitoruje ciągle rytm pracy serca. W przypadku wykrycia nieprawidłowości, może dostarczyć impuls elektryczny, aby przywrócić prawidłowy rytm.

3. Defibrylator zewnętrzny ręczny: Jest to bardziej zaawansowany defibrylator, który jest używany przez wyszkolony personel medyczny, takie jak lekarze lub ratownicy. Ten rodzaj defibrylatora daje kontrolę operatorowi nad dawką i czasem dostarczanego impulsu elektrycznego.

Kiedy stosuję się defibrylacje?

Defibrylację stosuje się w sytuacjach nagłego zatrzymania akcji serca (NZK), gdy serce przestaje regularnie pompować krew i pacjent traci przytomność. Najczęstsze sytuacje, w których stosuje się defibrylację, to:

1. Migotanie komór (VF – Ventricular Fibrillation): Jest to stan, w którym komory serca zamiast rytmicznie się kurczyć, drgają chaotycznie. Migotanie komór jest niebezpiecznym zaburzeniem rytmu serca, które prowadzi do braku przepływu krwi. Defibrylacja jest stosowana w celu przywrócenia regularnego rytmu pracy serca.

Defibrylacja
defibrylator
migotanie komór
zatrzymanie krążenia

2. Częstoskurcz komorowy (VT – Ventricular Tachycardia): To rodzaj szybkiego i nieprawidłowego rytmu pracy komór serca. Jeśli częstoskurcz komorowy nie zostanie skorygowany, może przerodzić się w migotanie komór, dlatego defibrylacja jest często stosowana jako środek ratunkowy.

Defibrylacja
defibrylator
migotanie komór
zatrzymanie krążenia

3. Brak akcji serca (Asystolia): W tej sytuacji serce przestaje całkowicie kurczyć się, nie generując żadnych elektrycznych impulsów. Defibrylacja może być próbą przywrócenia aktywności elektrycznej w sercu.

Defibrylacja
defibrylator
migotanie komór
zatrzymanie krążenia

4. Migotanie przedsionków (AF – Atrial Fibrillation) z obecnością tętna: Migotanie przedsionków jest nieprawidłowym rytmem pracy przedsionków serca, ale jeśli pacjent ma równocześnie niewłaściwy puls, defibrylacja nie jest wtedy wskazana. W takim przypadku, leczenie migotania przedsionków polega na innym podejściu, takim jak podanie leków lub kardiowersja elektryczna.

5. W przypadku częściowego zatrzymania akcji serca: W niektórych przypadkach, gdy pacjent ma nieregularny rytm serca lub inny zaburzony rytm, defibrylacja może być stosowana jako ostatnia próba przywrócenia prawidłowego rytmu.

Szybka defibrylacja jest kluczowa dla przeżycia pacjenta w przypadku nagłego zatrzymania akcji serca, ponieważ przywraca ona normalny rytm pracy serca i umożliwia krążenie krwi, co zapobiega uszkodzeniu narządów wewnętrznych i śmierci. Dlatego defibrylatory są często dostępne w miejscach publicznych i są standardowym wyposażeniem służb medycznych oraz pojazdów ratunkowych. Warto zaznaczyć, że defibrylacja powinna być przeprowadzana przez wyszkolony personel lub osoby przeszkolone w udzielaniu pierwszej pomocy.

Jak używać AED?

Użycie Automatycznego Defibrylatora Zewnętrznego (AED) jest stosunkowo proste i może być wykonywane przez osoby bez specjalistycznego szkolenia, ponieważ urządzenie samo prowadzi użytkownika przez proces.

Oto kroki, jak używać AED:

1. Sprawdź bezpieczeństwo: Upewnij się, że miejsce, w którym znajduje się pacjent, jest bezpieczne dla ciebie i innych osób. Oceń sytuację i upewnij się, że nie ma zagrożeń, takich jak ogień, czy niebezpieczne substancje.

2. Zadzwoń po pomoc: Natychmiast wezwij pomoc medyczną, dzwoniąc na numer alarmowy 112! Jeśli jest to możliwe, poproś kogoś innego o to aby to on zadzwonił, abyś ty mógł skupić się na pomocy pacjentowi.

3. Znajdź i włącz AED: Jeśli jesteś w miejscu publicznym, sprawdź, czy w pobliżu znajduje się AED. W wielu miejscach publicznych, takich jak lotniska, centra handlowe i budynki użyteczności publicznej, urządzenia te są umieszczone w widocznym miejscu. Otwórz AED i włącz je, zazwyczaj poprzez naciśnięcie przycisku zasilania.

4. Załóż elektrody: AED zostanie dostarczone z zestawem elektrod, których należy użyć do podłączenia do ciała pacjenta. Elektrody zazwyczaj mają kształt naklejek i są opisane, gdzie należy je umieścić. Jedna elektroda jest umieszczana na górnej części klatki piersiowej po prawej stronie mostka, a druga na lewej stronie tuż pod lewą piersią. Zdjęcia i opisy umieszczania elektrod są zazwyczaj dostępne na urządzeniu.

5. Odsuń się kawałek od chorego i pozwól urządzeniu ocenić rytm serca: Po umieszczeniu elektrod, urządzenie samo oceni rytm serca pacjenta. Upewnij się, że nikt nie dotyka pacjenta w trakcie tej oceny.

6. Słuchaj poleceń urządzenia: AED będzie dawać instrukcje głosowe lub wizualne. Postępuj zgodnie z instrukcjami urządzenia. W przypadku migotania komór, urządzenie dostarczy impuls elektryczny. Przed dostarczeniem impulsu upewnij się, że nikt nie dotyka pacjenta!

7. Kontynuuj resuscytację: Po dostarczeniu impulsu elektrycznego, kontynuuj resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO) zgodnie z zaleceniami urządzenia lub instrukcjami telefonisty medycznego, jeśli jeszcze nie przybyła pomoc medyczna. W przypadku RKO stosuj się do zaleceń podanych przez urządzenie lub według standardowych wytycznych.

8. Nieprzerwanie monitoruj i obserwuj pacjenta: Po dostarczeniu impulsu elektrycznego i rozpoczęciu RKO, pozostań przy pacjencie i monitoruj jego stan do momentu przybycia służb medycznych lub dalszych instrukcji od AED. W każdym momencie po przywróceniu akcji serca może nastąpić ponowne jej zatrzymanie!

Ważne jest, aby działać szybko i stanowczo, ale zachować spokój w trudnej sytuacji nagłego zatrzymania akcji serca. Automatyczny Defibrylator Zewnętrzny jest bardzo skutecznym narzędziem w ratowaniu życia w takich sytuacjach, więc nie wahaj się go użyć, jeśli jest dostępny!